FC Ajax

Ajax is Mokum, maar is Mokum ook Ajax? Met andere woorden: hoe belangrijk is Ajax voor de gemiddelde Amsterdammer? Maakt het ze echt uit wie de trainer is, of het team wint of niet en hoeveel prijzen ze gewonnen hebben?

Zoals we al eerder zeiden: als Ajax wint, wordt het team aanbeden; als ze verliezen, niet zozeer. We zijn "allemaal" trots op ons team als ze winnen, maar als ze niet winnen, zijn we alleen maar verdrietig. Amsterdam is een multiculturele stad, met zo'n 178 verschillende nationaliteiten onder de inwoners, die allemaal hun eigen cultuur hebben meegebracht. Ajax heeft Joodse wortels, en wanneer dit door de Nederlandse fans wordt verkondigd, valt dat niet altijd in goede aarde bij de moslimbevolking van de stad. Solidariteit tussen de culturen wordt aangemoedigd door de vele verschillende achtergronden die de spelers delen. Echter, niet alle inwoners steunen Ajax; velen zijn van buiten de stad gekomen om te studeren of werk te zoeken. Anderen gewoon voor de spanning van het leven in een grote stad. Daarom zijn er helaas ook veel (geheime) supporters van PSV Eindhoven (Philips Sports Club) onder ons. We zijn dus niet helemaal zonder vijanden.

Ajax is niet zomaar een club; het kweekt zijn eigen talent; elke jonge jongen in Amsterdam, en eigenlijk in heel Nederland, voetbalt en droomt ervan om voor Ajax te worden geselecteerd. Hyun Jun Suk, een jonge jongen uit Korea, klopte vorig jaar bij Ajax aan met de vraag of hij hier mocht spelen. Aanvankelijk werd hij met een flinke dosis scepsis ontvangen en flink in de watten gelegd. Maar omdat hij volhield dat hij echt voor Ajax wilde spelen, besloten ze hem het voordeel van de twijfel te geven en hem zijn kwaliteiten te laten tonen. Nou, raad eens, de jongen kan spelen en is nu stagiair en speelt regelmatig voor Jong Ajax. Andere teams trainen en leiden ook toekomstige spelers op, maar weinigen doen het zo goed als Ajax.

Je wordt nooit kampioen als je je beste spelers aan de competitie blijft verkopen. De Duitsers doen dat niet, de Spanjaarden niet en de Italianen ook niet; natuurlijk zijn er uitzonderingen. De Britten verkopen een goede speler om een betere buitenlandse speler te krijgen. Daarom winnen ze nooit iets; de spelers kennen elkaar nauwelijks. De Scandinaviërs verkopen iedereen, en de Nederlanders ook. Het is een wonder dat we tweede zijn geworden op het WK, want de meeste spelers spelen in Duitsland, Engeland, Spanje of Italië. Het Nederlands elftal heeft het voordeel dat zoveel spelers bij Ajax hebben gespeeld of door Ajax zijn getraind. We zijn ook een klein land; de Nederlandse competitie is veel kleiner en makkelijker dan de Eredivisie.

We moeten dus een evenwicht vinden tussen:

1. slim kopen versus een te grote trainingsschool hebben
2. oude en jonge spelers lezen: ervaring versus enthousiasme, snelheid, ambitie en talent
3. een goede trainer die zich 'committeert' versus een oude rot in het vak
4. de beste spelers versus de beste teamspelers
5. en ten slotte: uw geld zo efficiënt mogelijk uitgeven.

Is een oud-topspeler automatisch een goede coach?
We dachten dat Johan Cruijff een tijdje coach was en meteen succesvol was. Maar na de aanstelling van Marco van Basten en zijn daaropvolgende vertrek weten we wel beter. Ook Ruud Gullit deed niet wat we van hem verwachtten. Veel Duitse sterspelers probeerden het ook als coach, met de ambitie om net zo beroemd en succesvol te worden als ze zelf waren, en velen hebben het niet gehaald.
De meeste goede coaches speelden voetbal toen ze jong waren, maar de meesten waren gemiddelde spelers, geen grote sterren.
Coaches die hard moesten vechten en studeren om hun trainerslicentie te behalen, in plaats van deze zomaar te krijgen op basis van hun vaardigheden uit het verleden, lijken als spelers uiteindelijk het beste te presteren.
Daarom is Martin Jol een betere coach dan Marco van Basten. Dat geld een veel grotere rol in hun leven speelt dan de prijzen die ze kunnen winnen, komt doordat ze vaak hun eigen salaris kunnen bepalen.

De arrestatie van Bosman had een rampzalige uitwerking op de kleinere voetballanden, omdat zij de buitensporig hoge salarissen van de spelers vrijwel niet kunnen uitbetalen.
Bezuinigingen zullen vroeg of laat een must worden, ook voor 99,9% van alle voetballers.
Ook coaches raakten verslaafd aan de mentaliteit van hoge salarissen, en de liefhebbers van het spel maakten plaats voor geldwolven.

Terug naar Ajax
Amsterdammers verwachten veel van hun team, maar procentueel gezien komt het grootste deel van hun supporters niet uit deze stad. Ajax is Nederlands favoriete team. Je merkt hetzelfde over de grens: iedereen in Engeland, Duitsland, Frankrijk, Spanje en Italië kent Ajax; vraag ze naar een ander Nederlands team en de meesten zullen er geen kennen. De namen van Cruijff en Basten zijn natuurlijk ook aan de club verbonden.
Vreemd genoeg geeft Ajax Cruijff niet het respect dat hij verdient; hij wordt eerder gezien als een lastpost omdat hij zijn mening geeft en de club vertelt wat ze niet willen horen. Ajax wordt tegenwoordig geregeerd door pakken, zakenmannen die weinig van voetbal weten en de club als een bedrijf runnen. Hun voornaamste belang lijkt te zijn om het bedrijf winstgevend te maken, in plaats van ervoor te zorgen dat Ajax op het goede spoor blijft om de topspelers van morgen op te leiden en weer prijzen en titels te winnen.

Johan Cruijff
Cruijff Link is onlangs in de aanval gegaan; hij hield zich omwille van zijn familie afzijdig van de sport, maar heeft besloten dat het genoeg is geweest. Hij groeide op bij Ajax, woonde tegenover het oude stadion, won talloze prijzen met Ajax, leerde voetballen in de jeugdopleiding van de club en sloot zich op 10-jarige leeftijd aan bij het team. Hij heeft een paar veranderingen voorgesteld, en hij wil dat spelers zoals Bergkamp en Wim Jonk de scouting doen en toezicht houden op de opleiding van jong talent. Zijn voorstellen werden onlangs afgewezen door de clubleiding, en hij besloot toen om de meest ervaren leden van Ajax te benoemen en te kijken of dat de directeur op andere gedachten zou brengen. Als dat niet werkt, zei hij, dan zal ik een algemene vergadering van alle Ajax-leden bijeenroepen, het orgaan met invloed, het orgaan dat de macht heeft om de raad van bestuur te ontslaan. En raad eens wat er gebeurde? De bovenstaande twee alinea's zijn nu geschiedenis, en Cruijff en zijn mannen hebben een jaar later de leiding op elk niveau van de club stevig in handen.

Mentaliteit
Niemand zegt iets als Ajax verliest (behalve ik dan). Ik word er pissig van; een van de redenen waarom ze al jaren niet meer de Nederlandse topclub zijn (behalve dit jaar, 2012 dan) is de mentaliteit van zoveel spelers. Ze lijken niet te willen vechten als het niet goed gaat. Ze zeuren als ze om half één vroeg moeten spelen en om zes uur op moeten staan, ze geven de scheidsrechter de schuld in plaats van op te staan en de wedstrijd alsnog te winnen als een van hun teamgenoten onterecht van het veld wordt gestuurd. Voor velen van hen zijn het nog steeds verwende jongetjes die volwassen moeten worden.
Een ander probleem waar de club volgens mij mee kampt, is dat zoveel spelers alleen maar dromen van "één ding", namelijk niet meer spelen voor Ajax, maar bij een club als Bayern München, Barcelona, Real Madrid, AC Milan of Internazionale. Ze zijn niet echt geïnteresseerd in het winnen van prijzen of kampioenschappen met Ajax; ze willen in de grote competitie spelen en veel geld verdienen.

AC Milan heeft onlangs een speler gecontracteerd die Emanuelson heet. Hij speelde tot vorig seizoen voor Ajax, toen zijn contract afliep. Milan besloot hem aan te nemen; de vraag is waarom. Emanuelson is een redelijk goede aanvaller, een gemiddelde middenvelder en een waardeloze verdediger. Bij Ajax speelde hij op al deze drie posities. Als verdediger maakte hij talloze fouten; als middenvelder was hij slecht in het geven van passes, wat in veel gevallen resulteerde in counters die doelpunten opleverden voor de tegenstander. Deze speler kostte Ajax prijzen en kampioenschappen. Hij scoorde ook voor Ajax en heeft een goed beenschoftvermogen; hij is redelijk goed met de bal aan zijn voeten, hij is geen slechte speler, maar hij maakt te veel fouten. Gisteravond speelde hij in de tweede helft van het nationale elftal tegen Hongarije, ze scoorden drie doelpunten in die tweede helft, en de derde was de schuld van onze spelers, want opnieuw slaagde hij er niet in zijn tegenstander te stoppen, hij was te laat.

Waarom contracteert Milan dan zo'n speler? Milan heeft Ajax al een tijdje niet meer verslagen. Ondanks alle confrontaties met Ajax de afgelopen jaren, hebben ze verloren. Emanuelson kan ze dus misschien wat inzicht geven in hoe ze dit team moeten aanpakken. Een andere reden zou kunnen zijn dat ze door hem te kopen de hoofden van alle andere Ajax-spelers die ook in Emmanuelsons voetsporen willen treden, in de maling nemen. Misschien is dat wat vergezocht, maar ik was niet bepaald blij toen ik hoorde dat Emanuelson naar Milan was verhuisd. Sheffield United zou, wat Ajax betreft, een betere keuze zijn geweest. Afgelopen zomer verkocht Ajax een van zijn verdedigers aan Paris Saint-Germain, een vooraanstaande Franse club. Ik denk niet dat hij vijf maanden later ook maar één wedstrijd voor zijn nieuwe team heeft gespeeld.

Comfort
Ajax moet zich troosten met de gedachte dat het aantrekkelijk voetbal speelt en doorgaans wint van Rotterdamse rivaal Feyenoord. De kans dat Ajax volgend jaar opnieuw kampioen wordt, is klein, want er is weinig balans in het team en geen echte wil om elke wedstrijd te winnen. Verdedigers maken te veel fouten en slechte passes zijn wijdverbreid bij de middenvelders. Het team maakt genoeg doelpunten, maar dat is nooit een probleem geweest; de afgelopen twee jaar waren ze de topscorer. Het probleem is dat ze de tegenstander te veel laten scoren.

De Amsterdammers willen dat hun team weer prijzen wint, dat Ajax weer een club wordt om rekening mee te houden in Europa. Het hoeft ook niet altijd met aantrekkelijk voetbal te zijn; als je op die manier niet kunt winnen, speel dan ook niet op die manier. Winnen is belangrijker dan spelen. Nederland won bijna het WK in Spanje, er was maar één team beter, en ze speelden geen fantasy football; ze maakten het de tegenstander simpelweg onmogelijk om te scoren en wachtten op de kansen die zich zouden voordoen. Zo won Spanje, en werd Nederland tweede.
Fantastisch voetbal spelen wordt overschat, daar win je niet mee.

Nou, raad eens, die gasten hebben het wéér gedaan; Ajax werd opnieuw Nederlands kampioen, ondanks mijn scepsis. Het is hun titel uit de jaren dertig, wat betekent dat de spelers een nieuwe ster op hun shirt krijgen, één voor elke tien titels. Wat ze nu nodig hebben, zoals Cruijff het in zijn wekelijkse column in de krant verwoordde, is een langere periode uitstekend voetbal spelen in plaats van de ene week geweldig en de andere week beroerd.

Ajax begon dit seizoen zoals altijd slecht, maar heeft nu eindelijk een zegereeks. De laatste vijf of zes wedstrijden werden allemaal gewonnen en omdat de concurrentie in diezelfde periode ook veel fouten maakte, staat Ajax nu (nog steeds op de vierde plaats) nog maar één punt achter de koploper.

Blijf bij de bal, jongens!